چین پس از مشاهده تحریم و انزوای روسیه در پی «خوداتکایی» است

چین از زمان آغاز جنگ تجاری میان آمریکا و چین همواره بر خوداتکایی تاکید کرده ‌است و به نظر می‌رسد پس از وضع تحریم‌های شدید کشورهای غربی علیه روسیه به دنبال تهاجم این کشور به اوکراین در ۲۴ فوریه، این نیاز چین به خوداتکایی فوریت بیشتری پیدا کرده ‌است.

پیپل دیلی، رسانه رسمی حزب کمونیست چین، در ۲۵ فوریه و یک روز پس از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین تیتر سرمقاله خود را «تاکید بر استقلال و پیشتازی در راه موفقیت» عنوان کرد و بر استقلال و خوداتکایی به عنوان راه تضمین پیروزی همیشگی حزب کمونیست چین پافشاری کرد.

در ۱۸ مارس، گانگمین دیلی، دیگر رسانه حزب کمونیست چین مقاله‌ای مفصل در خصوص «پایبندی به استقلال و خودمختاری» منتشر کرد و مجدداً بر «ضرورت»، «اهمیت» و «فوریت» پایبندی به استقلال و خودمختاری تاکید کرد.

همچنین در ۱۱ آوریل، وب‌سایت مجله «در جستجوی حقیقت» متعلق به حزب کمونیست چین، مقاله‌ای با این عنوان منتشر کرد: «اهمیت و ارزش پایبندی به استقلال و خوداتکایی از طریق چشم‌انداز کلی تاریخ». این مقاله بیان می‌کند که «پافشاری بر استقلال و خوداتکایی» یکی از واکنش‌های مهم به «عقب‌نشینی شدید» جنبش بین‌المللی کمونیستی و یکی از شاخصه‌های عصر شی جین‌پینگ به شمار می‌رفت که در پی «گرفتن سرنوشت خود در دستان خود» بود.

تحریم‌ها علیه روسیه موجب وحشت حزب کمونیست چین شده ‌است

 مایک سان، مشاور سرمایه‌گذاری اهل آمریکای شمالی و متخصص امور چین، به اپک‌تایمز گفت: «پیوستن آمریکا به متحدین خود برای مقابله با روسیه کمی شبیه به این ضرب‌المثل چینی است که می‌گوید «طرف مرغ را می‌کشد تا میمون حساب کار دستش بیاید». او افزود که تهاجم روسیه به اوکراین موجب وضع تحریم‌های همه‌جانبه از سوی آمریکا و متحدینش شد و این موضوع حزب کمونیست چین را به وحشت انداخته ‌است.

اسوار پراساد، رئیس سابق دپارتمان چین صندوق بین‌المللی پول و استاد سیاست تجاری در دانشگاه کرنل، در گفتگویی با وال‌استریت ژورنال گفت که مسلماً حزب کمونیست چین شاهد واکنش سریع و یکپارچه قدرت‌های غربی در برابر روسیه است.

طبق آمار سرویس ردیابی تحریم‌ها (Castellum.AI) تا تاریخ ۲۹ آوریل، جمعاً ۱۰۱۲۸ تحریم علیه روسیه به دنبال حمله این کشور به اوکراین وضع شده ‌است و این آمار روسیه را به تحریم‌شده‌ترین کشور جهان تبدیل می‌کند. شدیدترین تحریم‌ها علیه روسیه شامل بلوکه شدن دارایی‌های دلاری روسیه، خروج برخی از بانک‌ها از نظام سوئیفت و تحریم شدن سرمایه‌داران روس و اعضای خانواده آن‌ها بوده ‌است.

قطع ارتباط چین و آمریکا، حزب کمونیست چین را وادار به خوداتکایی می‌کند

 جیدا، تحلیلگر آمریکایی مسائل جاری و متخصص امور چین، به اپک‌تایمز گفت: «اگرچه ایالات متحده و متحدینش کاملاً از اوکراین در برابر روسیه حمایت می‌کنند، هدف نهایی آن‌ها تضعیف قدرت روسیه و متمرکز ساختن قدرت خود برای مقابله با حزب کمونیست چین است».

مایکل سان، رئیس مرکز فرهنگی وابسته به شورای امور جمعی خارجی در تورنتو، بیان کرد: «در حقیقت، از مدت‌ها پیش برنامه آمریکا جدایی کامل از حزب کمونیست چین، از جمله در امور مالی، فناوری‌های پیشرفته و صادرات بوده ‌است. اکنون حزب کمونیست چین نیز خود را برای جدایی از آمریکا آماده می‌کند. به طور مثال در مسئله غلات، چین به انبار کردن غلات پرداخته ‌است و شی جین‌پینگ بارها بر این موضوع تاکید کرده ‌است که «کاسه برنج چینی‌ها باید کاملاً در اختیار خودشان باشد و با غذای چینی پر شود».

فناوری‌های پیشرفته، به ویژه فناوری نیمه‌رسانا، یکی از نقاط ضعف حزب کمونیست چین به شمار می‌رود. ایالات متحده به دلیل ملاحظات امینت ملی بیش از ۱۰۰۰ شرکت مرتبط با چین از جمله تعداد زیادی از شرکت‌های فناوری چینی نظیر هوآوی و زد تی ای و همچنین بسیاری از شرکت‌های اصلی حزب کمونیست چین را در فهرست تحریم‌های خود قرار داده‌ است تا از سرقت فناوری‌های کلیدی آمریکایی توسط چین جلوگیری کند.

گو نیانشان، استاد دانشگاه اقتصاد و تجارت بین‌الملل پکن و دانش‌آموخته دانشگاه پکینگ، در اکتبر سال گذشته در مقاله‌ای نوشت که توقف صدور فناوری آمریکایی موجب آسیب دیدن شرکت‌ها و صنایع کلیدی چینی شده ‌است؛ هوآوی و سایر شرکت‌های فناوری چینی توسط آمریکا در مضیقه قرار گرفته‌اند و از این رو صنایع مستقل سازنده اجسام نیمه‌رسانا در چین باید به صورت فوری ظرفیت تولید و تحقیق و توسعه خود را گسترش دهند.

دنیس سایمون، استاد تجارت و فناوری چینی در مدرسه تجارت فوکا در دانشگاه دوک، ژوئن سال گذشته در مقاله‌ای با عنوان «چینِ تحت فشار در پی خوداتکایی بیشتر در فناوری» نوشت که اگر واردات به چین محدود شود و در تامین منابع داخلی این کشور نیز وقفه‌ای به وجود بیاید، ممکن است شرکت‌های چینی مزایای خود را در نظام تقسیم کار کنونی بین‌المللی از دست بدهند.

در مارس ۲۰۲۱، حزب کمونیست چین «چهاردهمین برنامه پنج‌ساله» خود را اعلام کرد که شامل افزایش هفت درصدی سرمایه‌گذاری بر تحقیق و توسعه در هر سال طی پنج سال آتی است؛ تا بدین طریق به خوداتکایی علمی و فناورانه دست پیدا کند.

طبق گزارش روزنامه صبح جنوب چین در ۶ مارس، خوداتکایی اولویت اول حکومت چین در سال جاری است؛ به ویژه در بحبوحه پیچیدگی‌های ژئوپلتیکی و با وجود نیروهای رقیب در صحنه‌ای بین‌المللی که نیازمند تاکید بیشتری بر خوداتکایی نسبت به سایر اولویت‌های اقتصادی است.

با این حال پروفسور سایمون هشدار داد که «انگیزه رهبران چین برای حرکت به سوی خوداتکایی بیشتر در زمینه فناوری ممکن است باعث خروج بیشتر چین از جریان اصلی اقتصاد جهانی شود».